तांदूळ लागवडीचे भविष्य म्हणून संकरीत अर्थात हायब्रीड का मानले जातात? हेपटवून देण्याआधी संकरीत विविधता म्हणजे काय? हे आपण समजून घेतले पाहिजे. एक संकर हा मूलत: दोन अनुवांशिकदृष्ट्या वेगळ्या तांदळाच्या जातींमध्ये संकरण केलेला असतो. यशस्वी संकरित तयार करण्यासाठी, आपल्याकडे पुष्कळ निर्जंतुकीकरण केलेला तांदूळ आवश्यक आहे ज्यामध्ये व्यवहार्य परागकण नसतील. वास्तविक पाहता, ही स्त्री जाती म्हणून मानली जाते कारण ती इतर नर जातींचे परागकण स्वीकारते. दुसरे म्हणजे, आपल्याला एक सामान्य पुनरुत्पादन प्रणाली असलेली एक शक्तिशाली पालक आवश्यक आहे. संकरण होण्यास आवश्यक परागकण प्रदान करणारा पुरुष पालक असे म्हणतात.
हायब्रिड धानाचे फायदे :
हायब्रीड तांदळाच्या जातींमध्ये भरपूर फायदे आहेत. आपल्याला त्यांच्या काही फायद्यांविषयी आधीच कल्पना असेल. आपले समज अधिक स्पष्ट करून देण्यासाठी आम्ही सर्वोत्तम फायद्याची यादी इथे देत आहोत:
रोग, कीटक आणि कीटकांविरोधात उत्कृष्ट प्रतिकारक्षमता :
देशातील शेतकऱ्यांची सर्वात मोठी चिंता म्हणजे त्यांच्या तांदळाच्या पिकाचे रोग आणि कीटकांमुळे होणारी असुरक्षितता ! या समस्यांपासून बचाव करण्यासाठी पिकांवर रासायनिक खते, कीटनाशके किंवा कीटकनाशकांची फवारणी केली जाते. तथापी, रसायनांच्या वापरावरही विपरीत परिणाम होतो. हे पर्यावरणीय प्रदूषण, मातीतील सुपीकतेचे नुकसान आणि शेवटी ग्राहकांमध्ये आरोग्याच्या गुंतागुंतीच्या समस्या दिसून येतात. हायब्रीड्ससह, या समस्या सहजपणे टाळल्या जातात कारण, रोग आणि कीटकांपासून प्रतिरोधक बनविल्या गेल्या आहेत.
संकरांचा वाढीचा जोम त्याच्या मूळ प्रजातींपेक्षा जास्त असतो. अशा प्रकारे तण आणि उंदीरांविरुद्ध लढण्याचे अधिक सामथ्र्य त्यांच्यात आहे, जो शेतकऱ्यांसाठी एक मोठा दिलासा आहे.
